- İnşaat Yönetimi
Malzeme Tekliflerinin Düşük Olması Gerekçesi
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
Aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmemesi nedeniyle kendi teklifleri ile ihale uhdesinde bırakılan isteklinin teklifi arasındaki 2.433.498,94 TL farkın kamu zararına sebebiyet vereceği, aşırı düşük teklif açıklamalarının idare tarafından kendilerine verilen analiz formatlarına ve kamu ihale mevzuatına uygun olduğu, S04, S05, S06, S07 iş kalemlerinde 04.109 mazot (motorin) analiz girdisine ilişkin açıklama istenilmezken S09, S17, S24, TT01, Ü01, Ü02 iş kalemlerinde anılan girdi için açıklama istenilmesinin belirsizliğe yol açtığından aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yenilenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmemesi nedeniyle kendi teklifleri ile ihale uhdesinde bırakılan isteklinin teklifi arasındaki 2.433.498,94 TL farkın kamu zararına sebebiyet vereceği, aşırı düşük teklif açıklamalarının idare tarafından kendilerine verilen analiz formatlarına ve kamu ihale mevzuatına uygun olduğu, S04, S05, S06, S07 iş kalemlerinde 04.109 mazot (motorin) analiz girdisine ilişkin açıklama istenilmezken S09, S17, S24, TT01, Ü01, Ü02 iş kalemlerinde anılan girdi için açıklama istenilmesinin belirsizliğe yol açtığından aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun olarak yenilenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
| Toplantı No | : 2016/061 |
| Gündem No | : 44 |
| Karar Tarihi | : 09.11.2016 |
| Karar No | : 2016/UY.I-2755 |
| ikayetçi: |
| Atlasyol Yol Maden Proje İnşaat Müteahhitlik Danışmanlık Mühendislik Sanayi İç Ve Dış Ticaret Anonim Şirketi İhaleyi Yapan Daire: |
| Karayolları Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü Başvuru Tarih ve Sayısı: |
| 18.10.2016 / 57730 Başvuruya Konu İhale: |
| 2016/310247 İhale Kayıt Numaralı "(Kastamonu-Safranbolu)Ayr-Boyalı Yolu Km:30+900-33+925 Arasının Yapım İşi" İhalesi |
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
01.09.2016 tarihinde 10 isteklinin katılımı ile geçekleştirilen itirazen şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesine göre ihale konusu işin “(Kastamonu-Safranbolu) Ayr-Boyali yolu Km:30+900-33+925 arasının yapım işi” olduğu anlaşılmıştır.
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesine göre açıklama isteneceğine ilişkin düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46.5’inci maddesinde “Taş ocağı, kum-çakıl ocağı, ariyet ocağı, depo yeri, su temin yeri, konkasör, mekanik plent, beton santrali ve şantiyenin kurulacağı alanlar yüklenici firma tarafından temin edilecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Uyuşmazlığa konu ihalenin 28.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde tekliflerinin Kamu İhale Kanunu’nun 37’inci maddesine göre değerlendirilmesi neticesinde iki isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, anılan Kanun’un 38’inci maddesine göre yapılacak değerlendirmeye istinaden aşırı düşük teklif sorgulaması sınır değeri olarak tespit edilen 10.950.424,32 TL altında geçerli teklif sunan başvuru sahibi dahil iki istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, bir isteklinin herhangi bir aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı, başvuru sahibinin ise 20.09.2016 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması nedeniyle tekliflerinin reddedilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
…
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
… Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.
…” açıklaması yer almaktadır.
07.09.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazıları ekinde özel pozlara ait verilmeyen ayrıntılı analiz formatlarının eklenerek sorgulamanın yeniden yapılmasına karar verildiği gerekçesiyle 08.09.2016 tarihli yazılar ile sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin “ayrıntılı analiz girdileri tabloları, açıklama istenmeyen analiz girdileri, açıklama istenilmeyen iş kalemleri” ekleri de gönderilerek aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu görülmüştür.
08.09.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgulamasında S/04, S/05, S/06, S/07, S/09, S/11, S/17, S/24, TT/01, Ü/01 ve Ü/02 iş kalemlerine ilişkin açıklama istenildiği anlaşılmıştır.
Her ne kadar başvuru sahibinin “aşırı düşük teklif açıklamalarının idare tarafından kendilerine verilen analiz formatlarına ve kamu ihale mevzuatına uygun olduğu” iddiasının idarece aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması nedeniyle teklifinin reddedilmesi işlemine karşı genel nitelikte bir iddia olsa da 28.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibine sadece aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin reddedildiği bilgisi verildiğinden başvuru sahibinin iddiasının aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmama gerekçeleri ile sınırlı incelenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası içerisinde yer alan ve 28.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararına dayanak teşkil eden aşırı düşük teklif sorgulaması sonucu tutanağında başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının; “1-) Ü/01 ve Ü/02 nolu pozlarda analiz formatında da belirtilen nakliyeler için açıklama yapılmadığı,
2-) Hazır beton harcı için teklif alındığı (35 TL ve 55 TL), şantiye sahasına olan yaklaşık 450 km. mesafe düşünüldüğünde nakliye, yükleme boşaltma dahil olan fiyat piyasa şartları açısından çok düşük olması yanında ayrıca bu mesafeden nakledilen beton harcı ile KTŞ’ye göre uygun imalat yapılmasının da mümkün olmadığı,
3-Nervürlü çelik çubuğu için teklif alındığı (0,40 TL), şantiye sahasına olan yaklaşık 450 km mesafe düşünüldüğünde nakliye, yükleme boşaltma dahil olan fiyat piyasa şartları açısından çok düşün kaldığı, …” gerekçeleriyle uygun bulunmadığı ve teklifinin reddedildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından “C 16/20 beton harcı hazır beton harçları (ts en 206-1)” ve “C 30/37 beton harcı hazır beton harçları (ts en 206-1)”girdileri için İdeal Beton San. ve Tic. A.Ş.den alınan SMMM onaylı ve mevzuata uygun nakliye ve pompaj bedeli ile yükleme boşaltma dahil sırasıyla 35,00 ve 55,00 TL tutarındaki fiyat teklifi ile “Beton çelik çubuğu nervürlü 8-12 mm. (s420, b420b-c, b500b-c)” ve “Beton çelik çubuğu nervürlü 14-32 mm. (s420, b420b-c, b500b-c)” girdileri için Trion İnşaat Kim. Mad. ve Bil. Hiz. San. ve Tic. A.Ş.den alınan SMMM onaylı ve mevzuata uygun nakliye ve yükleme boşaltma dahil 0,40 TL tutarındaki fiyat teklifinin sunulduğu görülmüştür.
İsteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanabileceği bilgi ve belgelerin mevzuatta açık olduğu, başvuru sahibi tarafından Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi uyarınca hazır beton harcı ile nervürlü beton çelik çubuğuna ilişkin alınan fiyat teklifinin mevzuata uygun olduğu dikkate alındığında alınan fiyat tekliflerinin piyasa fiyatlarına göre düşük olması ve anılan teklifler ile KTŞ’ye uygun imalat yapılamayacağının aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasına gerekçe olamayacağı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan idarece 09.09.2016 tarihinde gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde açıklama istenilen Ü/01 ve Ü/02 iş kalemlerine ait analizlerde “Nakliye Formülü” adı ile nakliye girdilerinin belirtildiği, başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında diğer iş kalemlerinde nakliye bedeli öngörülmesine karşın Ü/01 ve Ü/02 iş kalemlerinde nakliye girdilerinin belirtilmediği ve herhangi bir maliyet bedeli öngörülmediği dikkate alındığında idarenin bu gerekçesinin yerinde olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin teklifinin reddedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmaması gerekçesiyle reddedilen dolayısıyla geçersiz olan teklifi ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin geçerli teklifi arasında kamu yararı değerlendirmesinin yapılamayacağı, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması yazısı ekinde 23 adet girdiyi ihtiva eden açıklama istenilemeyen analiz girdileri listesinin başvuru sahibine gönderildiği ve bu girdiler arasında “04.109 mazot (motorin)” analiz girdisinin bulunmadığı dikkate alındığında başvuru sahibinin diğer iddialarının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Kararı Dosya Olarak İndirmek İçin Lütfen Tıklayınız.