Makul Şüphe Gerekçesi
Şikâyet Dilekçesinde Özetle;
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen “İYTE Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği ve Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı” ihalesinde, ihale komisyonunun 25.12.2015 tarihli kararıyla ihalenin kendi iş ortaklıkları üzerinde bırakıldığı, ihale kararına karşı Hükmü Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin 08.01.2016 tarihinde idareye şikâyette bulunduğu, idarenin şikâyeti 10 günlük süre içirisinde sonuçlandırması gerekirken bu süre aşıldıktan sonra karar alındığından usul hatası yapıldığı...
Toplantı No | : 2016/013 | Gündem No | : 4 | Karar Tarihi | : 24.02.2016 | Karar No | : 2016/UY.I-592 |
|
Şikayetçi:
|
T.E.Z. Mimarlık İnş. San. Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taah. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.
İhaleyi Yapan Daire:
|
Yapı İşleri Ve Teknik Daire Başkanlığı Yükseköğretim Kurumları İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
|
25.01.2016 / 4991
Başvuruya Konu İhale:
|
2015/151429 İhale Kayıt Numaralı "İyte Müh Fak Gıda Mühendisliği Ve Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: |
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen “İYTE Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği ve Biyomühendislik Bölüm Binası İnşaatı” ihalesinde, ihale komisyonunun 25.12.2015 tarihli kararıyla ihalenin kendi iş ortaklıkları üzerinde bırakıldığı, ihale kararına karşı Hükmü Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin 08.01.2016 tarihinde idareye şikâyette bulunduğu, idarenin şikâyeti 10 günlük süre içirisinde sonuçlandırması gerekirken bu süre aşıldıktan sonra karar alındığından usul hatası yapıldığı,
Ayrıca harcama yetkilisinin raportörlerin hazırladığı inceleme raporunu dikkate almadığı, kamu yararına olmayan iptal kararını tek başına verdiği, iptal kararının hukuki dayanağı bulunmadığı, harcama yetkilisi olan kişinin iptal kararı ile birlikte firmalarına ait gizli bilgileri isteklilere gönderdiği, idarenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 5'inci maddesinde belirtilen ilkelere uymak zorunda olduğu, ihalenin iptal edilmesi neticesinde işin yeniden ihale edilmesi nedeniyle idarenin hem zaman hem de parasal yönden kaybı olacağı,
Komisyon kararında 600-1208/E pozu için idarenin istediği malzemeye hesap cetvelinde yer verilip taahhüt edildiği için analizdeki enterpolasyonun uygun bulunduğu,
Y.17.136 pozu ile Y.27.581 pozu için analizde çarpımdan kaynaklanan kuruş hatası bulunduğu,
MSB.922/A pozuna ait 04.707/C13 13 mm Compact Levha rayicinde sehven yapılan hata tespit edilerek ağırlıklı olarak MSB.922/A pozu kaynaklı toplam 25.782,64 TL fazlalık saptandığı, 08.01.2016 tarihli şikâyet dilekçesi üzerine inceleme yapmakla görevlendirilen ihale komisyonunun MSB.922/A pozundan kaynaklı önceki kararını değiştirdiği, firmalarının söz konusu 04.707/C13 pozunun fiyatında sehven hata yaptığı, analizin idare tarafından düzeltilmesi sonucu bulunan farkın +25.782,64 TL olarak tespit edildiği, bu farkın firmaları tarafından öngörülen kâr tutarı içinde telafi edilebilecek bir fark olduğu, bu farkın işin yapılmasına engel olmadığı,
Harcama yetkilisinin firmalarına ait dosyadaki analizin rayicinden yola çıkarak kendince yargıda bulunduğu ve söz konusu evrak bahane edilerek firmalarının zan altında bırakıldığı, öte yandan idarenin dosyasında bulunmayan Y.17.136 pozuna ait analizin firmalarının aşırı düşük teklif açıklamasında yer aldığı,
Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdikleri dosyada, teklifin tümüne ilişkin hesap cetvelinin bulunduğu, açıklama istenilen kalemlerin maliyetinin toplam teklifin %80'ine tekabül ettiği, iş kalemlerine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan analizlerden yararlanıldığı, analizlerde yer alan girdi miktarlarının değiştirilmediği, işçi ücretlerinin asgari ücretle açıklandığı, analizlerdeki bazı girdilere ilişkin olarak piyasada söz konusu girdiler konusunda faaliyet gösteren kişilerden alınan proforma fatura ve fiyat tekliflerinin sunulduğu, sunulan bu belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına uygun olduğu,
İdarenin ihaleyi iptal etme hususunda takdir yetkisi bulunduğu, fakat keyfi değerlendirmelerden uzak, objektif ve gerçek kıstaslara bağlı kalması gerekirken buna uyulmayarak mesnetsiz ve yanlı bir gerekçe ile ihalenin iptal edildiği,
İdarenin işin başından beri firmalarının elenmesi yönünde haraket ettiği, idarenin taraflı davrandığı, firmalarının bilerek aşırı düşük teklif açıklamasına bırakıldığı, ihalede yeterlilik sağlamayan firmaların evraklarının görmezden gelinebileceği kanaati oluştuğu, tüm ihale dokümanlarının Kurumca incelenmesi gerektiği,
Açıklanan nedenlerle ihalenin iptali kararının iptal edilmesi ile aşırı düşük teklif açıklaması yeniden değerlendirilerek ihalenin kendilerine verilmesi gerektiği iddia edilmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki “Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” hükmü uyarınca;
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
08.12.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen şikâyete konu ihale için onbeş (15) isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunun 30.12.2015 tarihinde onaylanan 25.12.2015 tarihli kararında özet olarak;
İsteklilerce sunulan teklif dosyalarının tamamının ihale dokümanı ile belirlenen şartlara uygun olduğu, ihale dokümanındaki düzenleme gereğince teklif tutarı sınır değerin altında olan;
- Efe Demiryolu Ray Sist. Makine Müh. İnş. Mad. Enerji Petrol San. ve Tic. A.Ş.,
- Fenni İnşaat A.Ş.,
- Arda Mühendislik Elektrik İnş. Turizm San. Tic. A.Ş.,
- Demars İnşaat Turizm Tic. Ltd. Şti.,
- Rasim İnanç İnş. Taahhüt Nakliyat Mimarlık Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Hüsamettin İnanç Ortak Girişimi,
- Etken Gayrimenkul Yatırım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Geskon İnş. Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,
- T.E.Z. Mimarlık İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,
Olmak üzere toplam 7 istekliden 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine istinaden açıklama istenildiği,
Yukarıda söz edilen istekilerden sadece T.E.Z. Mimarlık İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye açıklama verdiği, ihale komisyonunca anılan isteklinin dosyasının incelenmesi neticesinde isteklinin açıklamasının kabul edildiği ve ihalenin anılan istekli üzerinde bırakılmasına karar verildiği, teklif tutarı sınır değerin üzerinde olan Hükmü Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği hususlarına yer verildiği,
Söz konusu ihale komisyonu kararının idarenin 30.12.2015 tarihli yazısı ekinde isteklilere gönderildiği,
Hükmü Peker İnşaat Tic. ve San. A.Ş.nin, üzerinde ihale bırakılan T.E.Z. Mimarlık İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt . İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin yeterlik belgelerinin ve aşırı düşük teklif kapsamındaki açıklamasının mevzuata uygun olmadığı iddiasıyla idareye şikâyette bulunduğu, anılan isteklinin şikâyetini incelemek üzere ihale komisyonunun görevlendirildiği, komisyonun 18.01.2016 tarihli inceleme raporunda; üzerinde ihale bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında verdiği dosyasının yeniden incelendiği belirtildikten sonra özet olarak, açıklamanın mevzuata uygun olarak görünen ve mevzuata uygun olmayan yönleri hususunda değerlendirme yapıldığı ve neticede üzerinde ihale bırakılan isteklinin açıklamasının reddinin gerektiği yönünde tespit yapıldığı, ayrıca ihale komisyonunun söz konusu raporunda, şikâyet dilekçesinde belirtilen isteklinin teklif dosyası kapsamındaki belgelerinin uygun olup olmadığı ile açıklama kapsamındaki belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olup olmadığı hususlarındaki diğer iddialara ilişkin olarak ta tespit ve değerlendirme yapıldığı, şikâyetçinin dilekçesindeki diğer iddialarının ihale komisyonunca yerinde görülmediği,
İhale komisyonunun 18.01.2016 tarihli inceleme raporu üzerine, ihale yetkilisi tarafından yapılan değerlendirmede, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlüğü’nün konuya ilişkin görüşü de dikkate alınmak suretiyle, 21.01.2016 tarihi itibariyle bütün teklifler reddedilerek ihalenin iptaline karar verildiği,
İhale yetkilisinin 21.01.2016 tarihli kararında;
“Söz konusu bu ihalede 08.01.2016 tarihli şikayet başvurusu üzerine Ek1 de yer alan Şikayet Başvuru Dilekçesi, EK2 de yar alan Şikayet İnceleme Raporu, Ek3 de yer alan İhale Kararı ve 20.01.2016 tarih 1247 sayılı olarak Rektörlük Makamından iletilen belge ışığında dosyada yapılan incelemeye göre;
i. Şikayet başvurusunda bulunan Hükmü Peker İnşaat. Tic. ve San. AŞ. Firmasının şikayete konu ettiği iddialarından yalnızca 1-a maddesinde yer alan analizlerdeki çarpma ve toplama hatalarının ihale komisyonu tarafından resen düzeltilmesiyle ilgili olarak idarenin Kamu İhale Tebliğinin 45.8 inci maddesini yanlış yorumladığı konusu, raportörler tarafından Şikayet İnceleme Raporu’nda (Ek2) haklı bulunmuş, diğer iddiaların ise yerinde olmadığı görüşü söz konusu bu rapora yazılmıştır,
ii. İsteklilerden gizli tutulan ihale dosyasındaki İdarenin Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesinde yer alan MSB.922/A pozunun analizinde hem İdarenin hem de aşırı düşük sorgulamadaki istekli T.E.Z Mimarlık Sanayi Tic. Ltd. Şti. nin aynı hatayı yaptığı görülmüştür. Bu hata, MSB.922/A pozunun 04.707/C13 numaralı rayicinin 2015 yılı birim fiyatının 129,00TL olarak girilmesi gerekirken hem İdare hem de söz konusu istekli tarafından aynı şekilde analizlere 50,00TL olarak yazılmasından kaynaklanmaktadır.
iii. İhale Komisyonunun üyelerinin ve Şikayet Başvurusunu değerlendiren raportörlerin aynı olmasına rağmen üyeler, ne 25.12.2015 tarihinde Oybirliğiyle aldığı ihale kararında ne de 18.01.2016 tarihli hazırlanan Şikayet inceleme Raporu’nda, yukarıda “ii” maddesinde değinilen ve gizliliğin ihlali yönünde makul şüphe uyandıran konuya ilişkin net bir anlatımda bulunmamıştır.
iv. Ek2 de yer alan Şikayet İnceleme Raporunda “İdaremizce hazırlanan analizlerdeki rayiç bedellerin bazılarının yaklaşık maliyet listesine yansımalarında tutarsızlıklar bulunduğu görülmesi üzerine, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan analizlerdeki rayiç bedeller yeniden incelenmiş ve yaklaşık maliyetimizdeki rayiç bedellerin doğru olduğu görülmüştür.” şeklindeki ifadeler, ihale dosyasında İdarenin söz konusu hatayı yaptığını muğlak bir dille ortaya koymaktadır.
v. Yine Ek2 de yer alan Şikayet İnceleme Raporunda “46 numaralı sorgu kaleminde yer alan MSB.922/A Poz Numaralı 13 mm Compact Laminat ile Bölme Panosu ve Kapı Yapılması İş Kalemi için %3 kar dahil Toplam Teklif Birim Fiyatının 179,36.-TL olması gerekirken, 04.707/Cl 3 Poz numaralı 13 mm Compact levha analiz girdisi birim fiyatı 129,00.-TL olması gerekirken 50,00.-TL olarak girildiği için firmanın bulduğu fiyatın 89,86.-TL olduğu görülmüştür”şeklinde yapılan ifade ile de istekli T.E.Z. Mimarlık firmasının da söz konusu hatayı yaptığı ortaya konmuştur.
vi. “Firma, Toplam Teklif Keşif İcmali tablosunda Açıklama İstenen İş kalemleri için 12.312.125,80.-TL, Açıklama İstenmeyen İş Kalemleri için 2.125.874,20.-TL olmak üzere toplam 14.438.000,00.-TL teklifine açıklama getirmiştir. Ancak yukarıda açıklanan şekilde Komisyonumuzca yapılan resen düzeltmeler sonucunda Açıklama İstenen İş Kalemleri için bulunan fiyatın 12.337.908,44.-TL olduğu, bunun üzerine Açıklama İstenmeyen İş Kalemleri için firmanın belirttiği 2.125.874,20.-TL nin bu tutara eklenmesi sonucunda bulunan 14.463.782,64.-TL'nin T.E.Z. Mimarlık ve ÇİSEM Elektrik ortak girişim firmalarının ihalede vermiş oldukları toplam tekliften 25.782,64.-TL fazla olduğu görülmüştür. Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.8 inci maddesi gereğince teklif fiyatın aşılması sebebiyle T.E.Z. Mimarlık ve ÇİSEM Elektrik ortak girişim firmalarının teklifinin reddedilmesi gerekmektedir.” şeklinde Ek 2 deki Şikayet İnceleme Raporunda geçen anlatım, 25.12.2015 tarihli ihale komisyon kararının (Ek3) değişmesine neden olacak bir ifadedir.
Yukarıda ii, iii, iv, ve v maddelerinde tespit olunan bilgiler ışığında 4734 sayılı Kanunun 61 inci maddesinde (Bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanlar; ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve malî yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemezler, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamazlar. Aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 58 ve 60 ıncı maddelerde belirtilen müeyyideler uygulanır.) açıklanan gizlilik ilkesinin ihlal edildiği ve yine 4734 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde (Madde 5- İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.) açıklanan “saydamlık, eşit muamele, güvenirlik ve gizlilik” ilkelerinin ihlal edildiği hususlarında makul şüpheler oluşmuştur.
Yine 4734 sayılı Kanunun 39. maddesine (Madde 39-İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. (Değişik son cümle: 30/7/2003-4964/24 md.) Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.) ve 54. maddesinin a bendine (İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline) istinaden söz konusu ihalenin iptaline karar verilmiştir.” şeklinde gerekçe belirtildiği anlaşılmıştır.
Öte yandan, ihale yetkilisince ihalenin iptaline dair gerekçede söz edilen İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörlük Makamının 20.01.2016 tarih 1247 sayılı yazısı ile söz konusu yazının düzenlenmesine gerekçe olan diğer bilgi ve belgelerin incelenmesinden; ihale sürecinde görev alan personel ile Enstitüsü yöneticileri arasında ihale sürecindeki gelişmelerin değerlendirildiği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinin ihlal edildiği yönünde makul şüphe görüldüğü, mevzuat gereğince ihalenin iptalinin gerektiği şeklinde görüşe ulaşıldığı ve Enstitü bünyesinde yapılan değerlendirmeler neticesinde Rektörlük Makamının talimatıyla konu hakkında soruşturma başlatıldığı anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bilgi ve belgeleri açıklama yasağı” başlıklı 61’inci maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanlar; ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve malî yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemezler, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamazlar. Aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 58 ve 60 ıncı maddelerde belirtilen müeyyideler uygulanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “… İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde;
“Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,
karar verilir. Kurumun görev alanında bulunmaması hali hariç, itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesi durumunda, başvuru teminatı yatırılan hallerde teminatın gelir kaydedilmesine de karar verilir.
….” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Şikayet başvurusu üzerine inceleme” başlıklı 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “(4) İnceleme, ihale yetkilisince bizzat yapılabileceği gibi ihale yetkilisinin görevlendireceği bir veya birden fazla raportör tarafından da yapılabilir. Bu inceleme sonucunda, ihale yetkilisi tarafından gerekçeli bir karar alınır.” hükmü,
Anılan Yönetmeliğin “Alınacak kararlar” başlıklı 11’inci maddesinde;
“(1) Şikayet üzerine idare tarafından yapılan inceleme sonucunda gerekçeli olarak;
a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
b) Düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşmenin imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi hallerinde başvurunun reddine,
karar verilir.” hükmü yer almaktadır.
Şikâyete konu yapım işi ihalesinin idarece iptal edilmesinin gerekçesine ilişkin olarak ihale yetkilisinin 21.01.2016 tarihli kararının incelenmesinden; ihale komisyonu kararı, ihale kararına karşı verilen şikâyet dilekçesi, şikâyet üzerine düzenlenen inceleme raporu ve Rektörlüğün konuya ilişkin olarak 20.01.2016 tarihli yazısında belirtilen hususların ihale yetkilisi tarafından bir bütün olarak değerlendirildiği, yapılan inceleme sonucunda 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen saydamlık, eşit muamele ve güvenirlik ilkeleri ile anılan Kanun’un 61’unci maddesinde hükme bağlanan gizlilik şartının ihlâl edildiği yönünde makul şüphe oluştuğu, ihale sürecinin hukuka aykırılığına dair tespitin (makul şüphenin) bulunulan aşamada düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte görüldüğü ve bu nedenle bütün teklifler reddedilmek suretiyle ihale yetkilisince ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
İdarenin ihtiyacını belirleme ve bu ihtiyacı uygun şartlarla ve zamanında karşılama hususunda yetki ve sorumluluğu bulunmaktadır. Ayrıca, idare 4734 sayılı Kanun’da tanımlanan ihale sürecinin mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilmesinden de sorumludur. Öte yandan, 4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca, idarenin ihaleyi iptal etmesi hususunda takdir yetkisi bulunmaktadır. Bu yetkinin keyfi olarak kullanılamayacağı, kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılabileceği hususu açıktır. İhale için teklifler alınmış olsa da, bulunulan aşamada idare bünyesinde yapılan değerlendirmede ihale sürecinin mevzuata aykırı olarak sürdürüldüğü hususunda makul şüpheye düşülmüş ve bu noktada temel ilkelerin ihlâl edildiği değerlendirilerek ihale iptal edilmiştir. Ayrıca, mevzuata aykırı hususlar ile sorumluların tespiti ve gereğinin yapılabilmesini sağlamak üzere Rektörlük Makamı talimatıyla soruşturma başlatılmıştır. Dosya üzerinden yapılan incelemede idarenin takdir yetkisini kullanırken, dolayısıyla ihalenin iptali kararı alınırken mevzuata aykırı hareket edildiğine dair bir tespit yapılmamıştır.
Öte yandan, istekliler idarenin ihaleyi iptal etme yetkisi bulunduğunu, idarenin herhangi bir teklif veya en düşük teklifi seçmek zorunda olmadığını, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceğini bilerek teklif vermektedirler. Nitekim İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesindeki “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde, bu durum bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesinde de bu husus açıkça belirtilmiştir.
Neticede, idarenin ihaleyi isteklilerden birine vermek zorunda olmadığı, gerekli görülmesi halinde ihalenin idarece iptal edilebileceği, bu durumun başvuru sahibi tarafından da bilindiği, ihalenin iptali kararına dair gerekçenin mevzuata aykırılık oluşturmadığı anlaşıldığından, 4734 sayılı Kanun’un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddi gerekmektedir.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki hüküm uyarınca; inceleme idarenin ihaleyi iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak gerçekleştirilmiş olup, başvuru sahibi T.E.Z. Mimarlık İnşaat Turizm ve Tic. Ltd. Şti. - Çisem Elektrik Taahhüt İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin dilekçesinde belirtilen ihalenin iptali kararının mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddiası dışındaki diğer (tüm isteklilerin yeterlilik belgelerinin Kurumca incelenmesi ile idareye verdikleri aşırı düşük teklif açıklamasının geçerli kabul edilmesi gerektiği yönündeki) iddiaları bu aşamada değerlendirilmemiştir. Zira söz konusu ihale bütün teklifler reddedilmek suretiyle idarece iptal edilmiş olduğundan ve iptal gerekçesinin mevzuata aykırılık oluşturmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olup olmadığının bu aşamada başvurunun esasına etkisi bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Yorumlar -
Yorum Yaz