• https://www.facebook.com/insaatyonetimi
  • https://www.twitter.com/@insaatyonetimi
Üye Girişi
Kamu İhale Kurul Kararları
Kongre Takvimi
    • İnşaat Yönetimi

Makine Amortisman Hesabının Yapılabilmesi

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş. tarafından, teklifi kapsamında, tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu belgelerin eksik sunulduğu, anılan istekli tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesine aykırı olarak isteklinin T.C kimlik numaraları/vergi kimlik numarası ve ortaklık oranları gösterir belge ve bilgilerin teklif kapsamında sunulmadığı,

2) Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifi kapsamında sunduğu bilançonun, İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde istenilen yeterlik kriterlerini karşılamadığı,

3) Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş. tarafından, İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi uyarınca, kendi malı olarak istenilen makinaları tevsik edici belgeler ile bu makinaların teknik kriterlerini gösteren belgelerin, teklifi kapsamında sunulmadığı,

4) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olduğu halde, Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifi kapsamında sunduğu belgelerde aslına uygun olduğuna dair bir şerhin bulunmadığı,

5) Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklifi kapsamında sunduğu iş deneyim belgesinin, ihale konusu iş veya benzer iş tanımına uymadığı, güncel olmadığı, asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı, usulüne uygun düzenlenmediği, iş deneyim belge sahibi olan kişinin, şirketin bir yıldır kesintisiz ortağı olmadığı,

6) Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

(a) İhale ilanının yapıldığı tarihte, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2018 yılı birim fiyatları yayımlandığı halde, 2017 yılı birim fiyatları ile aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığı,

(b) Aşırı düşük teklif açıklamasının ekinde sunduğu maliyet tespit tutanağında, Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş.nin kaşe ve imzasının bulunmadığı, belge içeriğinde ise, maliyetin tespiti için gerekli olan girdilerin eksik yazıldığı,

(c) Aşırı düşük teklif açıklamasında, idare tarafından verilen analizlerde ki miktarların azaltıldığı, analizlere özel pozların eklendiği, bazı girdilerin sonuçlarının 0,00 yazılarak hatalı açıklama yapıldığı, şöyle ki; KGM/6100/3-1-T iş kaleminde, 03.004, 01.011, 03.017, 01.501, 04.103 poz numaralarına ait miktarın 0,00’a düşürülmesi sonucu tutarın 0,00 bulunduğu, KGM/6100/3-1-T, KGM/6100/3/T ile KGM/BSK/13 CM iş kalemlerinde, bazı pozların miktarlarının 0,00’a düşürülmesi sonucu tutarın 0,00 bulunduğu, bazı pozların ise miktarlarının düşürüldüğü, ayrıca iş kalemine özel poz eklenmek suretiyle analizin tamamen değiştirildiği, Anılan istekli tarafından, bu durumun, agreganın firmalarınca üretilecek olması gerekçesi gösterilerek açıklandığı, ancak, idarece verilen analizlerin değiştirilmesinin mümkün olmadığı, analizlerde aritmetik hata yapıldığı, bu aritmetik hatanın resen düzeltilmesi sonucu oluşan tutarın, teklif fiyatının üzerine çıktığı,

(d) Agreganın firmalarınca üretileceğini tevsik etmek üzere, taş ocağı ruhsatının sunulduğu, agrega üretimine ilişin analizlerde sunulan maliyetin agrega ocağından üretilebilecek bir maliyet olduğu, diğer bir ifadeyle taş ocağından agrega üretmenin maliyetinin daha yüksek olacağı,

(e) Amonyum nitrat fuel oil malzemesiyle ilgili olarak fiyat teklifi sunulduğu, anılan fiyat teklifinde nakliye iş kaleminin ayrıca belirtilmemesine açıklama olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatının gösterildiği, ancak, patlayıcı madde niteliğinde olan malzemelerin özel prosedürlere tabi olarak taşınabilen ve ehil kişilerce kullanımı sağlanabilen malzemeler olduğu, bu nedenle, malzeme bedeline ek olarak, mesafeye göre nakliyenin ve işçiliğinde ilave edilerek fiyat teklifi alınması gerektiği, dolayısıyla sadece malzeme fiyatı olarak verilen fiyat teklifinin, nakliye dahil olarak kabul edilmesinin gerçek maliyeti yansıtmadığı,

(f) Demir nakline ilişkin mesafeleri göstermek amacı ile İskenderun Demir Çelik Fabrikasından demir nakli yapılacak şekilde itinerer sunulduğu, söz konusu mesafenin bahse konu istekli tarafından tek taraflı düzenlediği, mesafenin itinerer üzerine işlemiş olmasının tek başına yeterli olmadığı, idare tarafından kontrolünün sağlanabilmesi için itinerer de gösterilen mesafelerin harita üzerine de işlenmesi ve bu açıklamanın da sunulması gerektiği, dolayısıyla, tek başına itinerer ile açıklama yapılması hatalı olduğu, ayrıca, İskenderun Demir Çelik Fabrikasının demir temini yapacağına ilişkin bir taahhütnamenin dosya içerisinde sunulmadığı,

(g) Analizlerde kullanılan nakliye mesafelerinin tevsiki için itinerer sunulması, itinererde sunulan mesafelerin ise harita üzerine işlenmesinin gerektiği, ancak bahse konu istekli tarafından hiçbir şekilde belge sunulmadığı,

(h) İdarece, anılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerine dayanak olan EK.O5 ve EK.O-6 belgelerinin istenilmediği, piyasa fiyatları ile uyumlu olmayan fiyat tekliflerinin doğruluğunun tespit edilebilmesi için, EK.O-5 ile EK.O-6 belgelerinin istenilmesi gerektiği, söz konusu fiyat teklifinin piyasa fiyatları ile uyumlu olmaması durumunda fiyat teklifini düzenleyenler hakkında yasal işlem başlatılması gerektiği, fiyat tekliflerinin şekil yönüyle değerlendirilmesinin yanlış olduğu, fiyat tekliflerinin değerlendirilmesinde, öncelikle, şekil yönü ile değil, fiyat ve fiyatın son veya sondan bir önceki geçici vergi beyanname dönemindeki defter kayıtları ile uyumluluğuna bakılmasının gerektiği,

(i) Hazır beton için işyerinde teslim olacak şekilde fiyat teklifi alındığı, ancak, fiyat teklifi veren firmanın tesisinin kurulu olduğu yerin mesafesi hesaplandığında, verilen fiyat teklifinin nakliye bedelini bile karşılayamayacağı, Bu mesafeden Hazır beton sevkiyatının yapılmasının imkansız olduğu, şayet işyerine yakın bir yerde yeniden tesis kurulacaksa, bunun geleceğe ait bir fiyatlama olacağı, kuruluma ilişkin herhangi bir maliyet belirtilmediği ve yeni kurulacak tesis üzerinden verilen fiyat teklifinin defter kayıtlarından çıkarılamayacağı, ortalama satış ve maliyet oranlarının kurulu olduğu yere göre ve taşıma mesafelerine göre hesaplandığı, yeni kurulacak alanda tüm girdi miktar ve maliyetlerinin değişeceği hesaplandığında verilen teklifin son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin değil gelecek dönemlere ilişkin olacağı, bu şekilde alınan fiyat teklifinin mevzuata aykırı olduğu,

(j) Kendi malı amortisman ömrü tamamlanmış olan ve analizlerde kullanılan iş makinaları için amortisman hariç makine bedelleri için yapılan hesaplamanın yanlış yapıldığı, iş makinalarının, amortisman hesaplamalarında kullanılan formüllerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile KGM tarafından belirlenen formüllerdeki miktar ve tutarlardan farklı olduğu, kendi malı olarak tespit edilen iş makinalarının yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi sigorta, nakil, montaj ve demontaj girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı formülündeki miktarlar ve rayiç bedeli ile hesaplama yapılması gerektiği, ayrıca formüldeki amortisman kısmı içinde tespit raporunda ve defter kayıtlarındaki net tutar ilave edilerek hesaplama yapılması gerektiği, ancak makinanın edinim bedelinin veya edinim bedelinin amortismana oranlanması ile yapılan hesaplamanın mevzuata aykırı olduğu,

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat listesinde “03.004” poz numaralı Ekskavatör 210 HP 2,5 yd3, “03.021” poz numaralı Yükleyici 11/2 yd3 veya 5500 libre taşıma güçlü, takriben 80 hp muadili lastik tekerlekli olarak tanımlandığı, söz konusu pozlara kendi malı makine ile açıklama yapılması durumunda tespit tutanağında yer alan makinelerin bahsi geçen pozlardaki makine özelliklerine uygun olduğunu gösterir belgelerin sunulmadığı,

7) İdare tarafından, şikayet ve itirazen şikayet başvurularının sonuçları beklenilmeden,

Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş. ile sözleşme imzalanarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin son fıkrasında yer alan hükme aykırı hareket edildiği iddialarına yer verilmiştir.

Toplantı No : 2018/070

Gündem No : 52

Karar Tarihi : 27.12.2018

Karar No : 2018/UY.I-2116

BAŞVURU SAHİBİ: Sdb Mad. Yapı Tur. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE: Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü, BAŞVURUYA KONU İHALE: 2018/65734 İhale Kayıt Numaralı “Gürpınar-Kırkgeçit-Yalınca İl Yolu (Km:0+000-4+330) Gürpınar Şehir Geçişi Bitümlü Sıcak Karışım Yol Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: … b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; 1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler, …” hükmü, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından, a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin, b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi itibariyle mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.

(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur.

(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. Konsorsiyumda ise konsorsiyum beyannamesinin ve konsorsiyumu oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur…” hükmü bulunmaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A’ıncı maddesinde “10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin a) Adı: Gürpınar-Kırkgeçit-Yalınca İl Yolu (Km:0+000-4+330) Gürpınar Şehir Geçişi Bitümlü Sıcak Karışım Yol Yapım İşi b) Yatırım proje no'su/kodu:2017E040150-2018E040280 c) Miktarı (fiziki) ve türü: Birim Fiyat Teklif Cetvelinde nev'i ve miktarları belirtilen 4,33 kmlik yoldaki Toprak işleri, sanat yapıları, üstyapı işlerinin yapımıdır. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. ç) Yapılacağı yer: Gürpınar-Kırkgeçit-Yalınca İl Yolu (Km:0+000-4+330) Gürpınar Şehir Geçişi…” düzenlemesi, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir: … b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri; 1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi, 2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri. … e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi … 7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde; 7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde yer alan belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur. İş ortaklığının tüzel kişi ortağı tarafından, iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine/en az % 51 hissesine sahip ortağına ait olması halinde bu ortak (h) ve (ı) bendindeki belgeyi de sunmak zorundadır.” düzenlenmesi yer almaktadır. Yapılan incelemede ihale uhdesinde bırakılan Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş.nin teklif zarfı kapsamında 09.08.2016 tarih ve 9133 sayılı ticaret sicil gazetesinin 273’üncü, 274’üncü ve 275’inci sayfaları ve 14.09.2017 tarih ve 9408 sayılı ticaret sicil gazetesinin 568’inci sayfasının sunulduğu, sunulan ticaret sicil gazetelerinden şirketin ortaklık oranlarının yer aldığı, şirketin tek pay sahipli anonim şirket olduğu ve tek pay sahibinin de Ramazan Gül olduğu, ayrıca söz konusu ticaret sicil gazetelerinde Ramazan Gül’e ait T.C. kimlik numarası bilgisinin yer aldığı tespit edilmiştir. Teklif dosyasında sunulan belgelerin son durumu gösterip göstermediğinin teyidi amacıyla Kurum tarafından ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığından 14.12.2018 tarihli yazılar ile başvuruya konu ihalenin gerçekleştirilme tarihi olan 15.03.2018 tarihi itibariyle tüzel kişiliğin ortaklarının son durumunu gösterir pay defteri ile yönetim kurulu karar defterinin açılış sayfasından başlamak üzere (SMMM/YMM) veya noter onaylı suretinin) dolu olan tüm sayfalarının gönderilmesi talep edilmiştir.) İhale üzerinde bırakılan Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş.nin meslek mensubu tarafından gönderilen ortaklık pay defterleri incelendiğinde, ortaklı pay defterinin teklif dosyası kapsamında sunulan belgelerde yer alan bilgilerle uyumlu olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak: İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: … 7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri. a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini, b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir. Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde; a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir. Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. … İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” düzenlenmesi yer almaktadır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu bilanço bilgileri tablosu incelendiğinde, Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş. tarafından bilanço bilgileri tablosu sunulduğu, bahse konu tablo üzerinde SMMM kaşesi, imzası ve TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, ayrıca belge ekinde 2016 yılı ayrıntılı bilançosunun bulunduğu tespit edilmiştir. Sunulan 2016 yılı bilançosu incelendiğinde, söz konusu bilançoda yer alan bilgilerin SMMM tarafından düzenlenen bilanço bilgileri tablosuna doğru şekilde aktarıldığı, cari oran, öz kaynak oranı ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı hesaplamasında herhangi bir hata bulunmadığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: … b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; …

6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, …” hükmü, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “…

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir. ...” hükmü, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir. ...” açıklaması yer almaktadır. İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.5. Kendi malı istenen makineler; a-) 1 adet Asfalt Plenti (En az 240 ton/saat kapasiteli) b-) 1 adet Asfalt Finişeri (Elektronik Duyargalı) 1-İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriterine yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur. Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da (Değişik ibare: 12/06/2015-29384 R.G./2. md.) yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./5. md.) Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur. 2-Geçici ithal ile getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın isteklinin kendi malı sayılır. 3-İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır.

4- Tespit tutanakları / tespit raporları ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması şartı aranacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır. İncelemeye konu ihalede, 1 adet asfalt plenti ve 1 adet asfalt finişerinin, isteklinin kendi malı olması şartının arandığı anlaşılmaktadır. Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemeleri çerçevesinde isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporu ile tevsik edilebileceği, tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olmasının zorunlu olduğu, geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı olarak sayılması gerektiği anlaşılmıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından meslek mensubunca 14.03.2018 tarihinde düzenlemiş Demirbaş Tespitine İlişkin Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Raporu’nun sunulduğu, sunulan raporda 1 adet asfalt plenti ve 1 adet asfalt finişerin isteklinin kendi malı olduğunun tevsik edildiği, asfalt plentinin kapasitesinin 300 ton/saat olduğu ve İdari Şartname’de istenen 240ton/saat kapasiteyi karşıladığı, ancak İdari Şartname’de asfalt finişerin elektronik duyargalı olmasının düzenlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan raporda asfalt finişerin elektronik duyargalı olup olmadığına dair herhangi bir bilgiye ulaşılamadığı gibi söz konusu istekli tarafından başkaca bir belgede sunulmadığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “ İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler. … d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller. … Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak; … c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir. …” hükmü, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır. (2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir; … ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller. …” hükmü, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir. İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir: … 7.7. Belgelerin sunuluş şekli 7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. …” düzenlemesi yer almaktadır. Başvuru sahibinin, noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşımasının zorunlu olduğu halde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında sunduğu belgelerde aslına uygun olduğuna dair bir şerhin bulunmadığına yönelik iddiası, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında sunduğu yeterlik kriterine ilişkin tüm belgelerin, sunuluş şekline ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Kamu İhale Kurumu’nun görev ve yetkileri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile belirlenmiş ve Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak inceleme, başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına hasredilmiştir. Kuruma gelen uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun, ihale komisyonlarının yerine geçip, res’en inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmamaktadır. Bu çerçevede, ihale komisyonunun görev ve yetkisi dahilinde incelediği hususların bir bütün olarak Kurum tarafından yeniden incelenmesi/değerlendirilmesi sonucunu doğuran başvuru sahibinin söz konusu iddiasının, 4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuata uygun bir başvuru olarak nitelendirilmesi mümkün görülmemektedir. Bu nedenle, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak: 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında; … b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işleri, … d) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren; iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş yönetme belgesini, … ifade eder.” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “… (9)Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur. …” hükmü, Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir: a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir. b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir. c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir...” hükmü, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Ortaklık durum belgesi” başlıklı 44’üncü maddesinde “44.1.  Tüzel kişi aday veya isteklilerin, ortaklarına ait iş deneyimini gösteren belgeleri sunmaları durumunda; Uygulama Yönetmeliğinin 39 uncu maddesinin dokuz, ve onbirinci fıkralarında yer alan hükümler uyarınca, iş deneyim belgesi veya mezuniyet belgesi sahibi ortaklarının ortaklık hisse oranları ve sürelerine ilişkin olarak, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya SM, YMM ya da SMMM tarafından düzenlenen belgeleri sunmaları zorunludur. Bu kapsamda; a)Tüzel kişiliğin en az bir yıldır yarısından fazla hissesine sahip ortağının iş bitirme/durum/yönetme/denetleme belgesi ile ihaleye katılım durumunda, (KİK031.1/Y) nolu standart formun, … düzenlenerek başvuru veya teklif kapsamında sunulması gereklidir.” açıklaması, Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi’ndeki tabloda “(A) Alt Yapı İşleri” başlığı altında “…V. GRUP: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı) 1.Otoyollar 2.Devlet, il ve köy yolları 3.Cadde ve sokak yapım işleri” şeklinde açıklaması, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… d) Bu şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri. … h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge. ı) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge … 7.2. İhaleye iş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde; 7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) ve (b) bentlerinde yer alan belgelerin ayrı ayrı sunulması zorunludur. İş ortaklığının tüzel kişi ortağı tarafından, iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine/en az % 51 hissesine sahip ortağına ait olması halinde bu ortak (h) ve (ı) bendindeki belgeyi de sunmak zorundadır. … 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: 7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen, c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen, ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen, d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan, işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir. İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur. … 7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler: Yapım İşlerinde İş Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan A/V Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir. 7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat mühendisliği, ihale konusu iş veya benzer işlere denk sayılacaktır. …” düzenlemesi yer almaktadır. İdari Şartname’nin ilgili maddesine göre isteklilerin iş deneyiminin tevsiki amacıyla ihale konu iş veya benzer işe ait tek sözleşmeye ilişkin teklif edilen bedelin %80'nindan az olmamak üzere iş deneyim belgeleri sunmaları gerektiği, ihale üzerinde bırakılan Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş.nin teklif bedelinin 14.025.079,00 TL olduğu, bu nedenle asgari (14.025.079,00x0,80) 11.220.063,20 TL iş deneyim tutarının sağlanması gerektiği anlaşılmaktadır. İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan istekli Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş. tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü tarafından anılan istekli adına düzenlenen 12.12.2014 tarihli ve 6650-Y-KK-11-1 sayılı yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, söz konusu belgeye konu işin adının “Hakkari-Çukurca Devlet Yolu (Km:48+500-51+700) Yol Yapım İşi” olarak belirtildiği, bununla birlikte sözleşme tarihinin 12.09.2008, kabul tarihinin 08.07.2010 ve belge tutarının da 13.963.214,67 TL olduğu tespit edilmiştir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin ihale konusu iş kapsamında sunmuş olduğu iş deneyim belgesinin Hakkari-Çukurca Devlet Yolu (Km:48+500-51+700) Yol Yapım İşi kapsamında gerçek kişi adına değil ihale üzerinde bırakılan istekli adına düzenlendiği, söz konusu belge EKAP üzerinden teyidinin yapılabildiği ve standart forma da uygun olarak düzenlendiği, belgenin güncellenmemiş tutarının bile asgari iş deneyim tutarını karşıladığı, bahse konu iş deneyim belgesinin devlet yolu yapılması sonucunda elde edildiği, bu sebeple belgenin Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesindeki tabloda “V. Grup: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı) 2’nci satırda bulunan Devlet, il ve köy yolları” kapsamında alınmış bir belge olup, ihale dokümanında belirtilen benzer iş tanımına uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. 

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  yapılan azılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. 39.2.  Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır. …” açıklaması, Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “… 45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir. İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir. … 45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında; … b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir. … 45.1.4.İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında; a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, … (Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir. İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır. Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir. 45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir. Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi (Örnek) Sıra No Poz No İş kaleminin adı Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları Teklif Birim fiyatı alınan kurum/kuruluş Kar ve genel gider dahil birim fiyat Kar ve genel gider hariç birim fiyat Teklif edilen kar ve genel gider Teklif edilen birim fiyat (TL) (TL) (TL) (TL) 1 16.001 150 dozlu demirsiz beton Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 97,86 97,86 2 16.002 200 dozlu demirsiz beton Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 104,00 105,00 3 16.003 250 dozlu demirsiz beton Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 110,13 88,10 15,86 103,96 … … … … İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur. İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir. 45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır. 45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir. 45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir. 45.1.9.  İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz. 45.1.10.  İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini; a) Yapım yönteminin ekonomik olması, b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar, c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır. 45.1.11.  Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir. 45.1.12.  Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır. 45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir. İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler; a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri, b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri, c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri, ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar, d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları, e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları, f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir. İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır. Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir. 45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir. Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. … 45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. 45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.) 45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.) 45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. 45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir. Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir. Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir. İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. … 45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır. 45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır. Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür. … 45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir. … 45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir. … 45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur. …” açıklaması, İdare tarafından, sınır değerin altında teklif veren isteklilere, 26.04.2018 tarihinde EKAP üzerinden, “aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazı gönderildiği, söz konusu yazının ekinde; açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin (KGM/16.122/K-H-T, KGM/17.081/K-1/A/, KGM/16.130/K/T-1, KGM/23.015/K/T, KGM/2202/T, KGM/6100/3/T, KGM/6100/3-1-T, KGM/BSK/13CM) analiz formatlarına yer verildiği ve anılan iş kalemleri içerisinde yer alan analiz girdilerinden, açıklama istenilen ve istenilmeyenlerin belirtildiği görülmüştür. İdarece hesaplanan sınır değerin altında teklif veren isteklilerden, yalnızca, ihale üzerinde bırakılan istekli olan Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunduğu görülmüştür. İhale üzerinde bırakılan istekli Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması, iddialar çerçevesinde incelendiğinde; (a) İhale ilanının yapıldığı tarihte, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2018 yılı birim fiyatları yayımlandığı halde, 2017 yılı birim fiyatları ile aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığı iddiasına ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2017 yılı birim fiyatlarının esas alındığı, ihale ilan tarihinin 20.02.2018, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 2018 yılı birim fiyatlarının yayımlanma tarihinin 21.02.2018 olduğu dikkate alındığında, yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesi “…İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.” açıklaması gereğince analizlerde ve kamu kurum ve kuruluşları birim fiyat listesinde yer verilen 2017 yılı birim fiyatlarının esas alınmasının aykırılık oluşturmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. (b) Aşırı düşük teklif açıklamasının ekinde sunduğu maliyet tespit tutanağında, Miroğulları İnş. ve Pet. Ür. Pazar. San. ve Tic. A.Ş.nin kaşe ve imzasının bulunmadığı, belge içeriğinde ise, maliyetin tespiti için gerekli olan girdilerin eksik yazıldığı iddiasına ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, agreganın hazırlanması giderinin tevsiki için maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK-O.7) sunulduğu, söz konusu tutanakta çeşitli ebatta agreganın tutarı, miktarı ve ortalama birim maliyetlerinin ayrı ayrı gösterildiği, anılan tutanağın meslek mensubu tarafından imzalanmak ve kaşelenmek suretiyle onaylandığı, bahse konu maliyet/satış tutarı tespit tutanağında(EK-O.7) ihale üzerinde bırakılan isteklinin kaşesinin ve imzasının bulunmadığı tespit edilmiştir. EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın isteklinin malın üreticisi olması veya mala ilişkin alım/satım yapması durumunda, ilgili malın/mamulün fiyatının tevsiki için istekli adına düzenlendiği, Kamu İhale Genel Tebliği ekinde yer alan EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı standart formunda, meslek mensubunun imza ve kaşesinin bulunduğu bölümün yanında isteklinin imzası ve kaşesi/mühürü için de bölümün bulunduğu, bu nedenlerle, söz konusu standart formun geçerli olabilmesi için, EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nı sunan istekli tarafından da imzalanıp kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği anlaşıldığından, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın usulüne uygun sunulmadığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır. (c) Aşırı düşük teklif açıklamasında, idare tarafından verilen analizlerde ki miktarların azaltıldığı, analizlere özel pozların eklendiği, bazı girdilerin sonuçlarının 0,00 yazılarak hatalı açıklama yapıldığı, şöyle ki; KGM/6100/3-1-T iş kaleminde, 03.004, 01.011, 03.017, 01.501, 04.103 poz numaralarına ait miktarın 0,00’a düşürülmesi sonucu tutarın 0,00 bulunduğu, KGM/6100/3-1-T, KGM/6100/3/T ile KGM/BSK/13 CM iş kalemlerinde, bazı pozların miktarlarının 0,00’a düşürülmesi sonucu tutarın 0,00 bulunduğu, bazı pozların ise miktarlarının düşürüldüğü, ayrıca iş kalemine özel poz eklenmek suretiyle analizin tamamen değiştirildiği, Anılan istekli tarafından, bu durumun, agreganın firmalarınca üretilecek olması gerekçesi gösterilerek açıklandığı, ancak, idarece verilen analizlerin değiştirilmesinin mümkün olmadığı, analizlerde aritmetik hata yapıldığı, bu aritmetik hatanın resen düzeltilmesi sonucu oluşan tutarın, teklif fiyatının üzerine çıktığı iddiasına ilişkin olarak; KGM/6100/3-1-T plent-miks temel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (her şey dahil) pozunun KGM/15.102/K-1. “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 50 mm (2") lik temel veya alttemel malzemesi temini”, KGM/4465/3 “Plent-miks alttemel ve temel karışımı hazırlanması”, KGM/4269 “Malzemenin kantar ile tartılması”, KGM/4466/5 “Plentmiks alttemel ve temel karışımlarının elektronik duyargalı finişerle serilmesi ve silindirle sıkıştırılması” ve KGM/15.047 “Arazöz ile sulama” alt pozlarından oluştuğu belirlenmiştir. KGM/6100/3/T plent-miks temel yapılması (kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile) (her şey dahil) pozunun KGM/4101 “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 37,5 mm (1 1/2”) lik agrega hazırlanması”, KGM/4102 “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 25 mm (1”) ve 19 mm (3/4”) lik agrega hazırlanması”, KGM/4105 “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 12,5 mm (1/2”) ve 9,5 mm (3/8”) lik agrega hazırlanması”, KGM/4107 “Ocak taşından konkasörle kırılmış ve elenmiş 4,75 mm (No:4) ve daha küçük agrega hazırlanması”, KGM/4465/3 “Plent-miks alttemel ve temel karışımı hazırlanması”, KGM/4269 “Malzemenin kantar ile tartılması”, KGM/4466/5 “Plent-miks alttemel ve temel karışımlarının elektronik duyargalı finişerle serilmesi ve silindirle sıkıştırılması” ve KGM/15.047 “arazöz ile sulama” alt pozlarından oluştuğu belirlenmiştir. KGM/BSK/13 CM 13 cm sıkıştırılmış kalınlıkta, kırılmış ve elenmiş, ocak taşı ile astarsız temel üzerine 1m2 BSK yapılması (8cm asfalt betonu binder tabakası ve 5 cm asfalt betonu alınma tabakası) paçal iş kaleminin pozunun KGM/6308 “8 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1m2 Asfalt Betonu Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile)” ve KGM/6405-M “5 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1m2 Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması (tip1)” iş kalemlerinden oluştuğu, KGM/6308 “8 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1m2 Asfalt Betonu Binder Tabakası Yapılması (Kırılmış ve elenmiş ocak taşı ile)” pozunun KGM/6300 “Asfalt Betonu Binder Tabakası Malzemelerinin Temini(Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle)”, KGM/4378 “Beton ve Her Nevi Asfalt Yoların Makine İle Süpürülmesi”, 04.611/1A “Bitümlü Yapıştırıcı Bedeli”, KGM/4398 “Distribütör Makinası ile Yapıştırma Bitümlü Malzemesi Püskürtülmesi (Boru ile)” ve KGM/4440/M “Büyük Plent Ünitesi İle 'Asfalt Betonu Aşınma Karışımlarının Hazırlanması, Serilmesi ve Silindir İle Sıkıştırılması(Serme Elektronik Duyargalı Finişerle)” pozlarından oluştuğu, KGM/6300 “Asfalt Betonu Binder Tabakası Malzemelerinin Temini(Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle)” pozunun ise KGM/4102 “Ocak Taşından Konkasörle Kırılmış ve Elenmiş 25 mm (1'') ve 19 mm (3/4'') lik Agrega Hazırlanması”, KGM/4105 “Ocak Taşından Konkasörle Kırılmış ve Elenmiş 12,5 mm (1/2'') ve 9,5 mm (3/8'') lik Agrega Hazırlanması”, KGM/4107 “Ocak Taşından Konkasörle Kırılmış ve Elenmiş 4,75 mm (No:4) ve Daha Küçük Agrega Hazırlanması”, KGM/4365 “Sarnıçlı Vagon, Tanker, Kamyon ve Roley Tank Gibi Kaplarla Taşınan Bitümlü Malzemenin Depolanması”, KGM/4358 “Katı Bitümlü Malzemenin Sarnıç veya Tanklarda Emiş Derecesine Kadar Isıtılması (Makine ile)” ve KGM/4366 “Bitümlü Malzemenin Asfalt Pompası ile Bir Kaptan Diğer Bir Kaba Aktarılması” alt pozlarından oluştuğu, KGM/6405-M “5 cm Sıkışmış Kalınlıkta 1m2 Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Yapılması (tip-1)” pozunun KGM/6400-1 “Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Malzemelerinin Temini (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı ile) (Tip-1)”, KGM/4378 “Beton ve Her Nevi Asfalt Yolların Makine ile Süpürülmesi”, 04.611/1A “Bitümlü yapıştırıcı bedeli”, KGM/4398 “Distribütör Makinası ile Yapıştırma Bitümlü Malzemesi Püskürtülmesi (Boru ile)” KGM/4440/M “Büyük Plent Ünitesi İle 'Asfalt Betonu Aşınma Karışımlarının Hazırlanması, Serilmesi Ve Silindir İle Sıkıştırılması(Serme Elektronik Duyargalı Finişerle)”, KGM/4436/2 “Büyük Plent Ünitesinde Polimer Modifiye Bitüm Kullanılarak "Asfalt Betonu Kaplama" ve "Bitümlü Sıcak Temel" Hazırlanması için İlave İşler” , KGM/4300/PMB “Özel Plentte Polimer Modifiye Bitüm (PMB) Hazırlanması” pozlarından oluştuğu, KGM/6400-1 “Asfalt Betonu Aşınma Tabakası Malzemelerinin Temini (Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı ile) (Tip-1) pozunu ise KGM/4104 “Ocak Taşından Konkasörle Kırılmış ve Elenmiş 19 mm (3/4'') ve 12,5 mm (1/2'') lik Agrega Hazırlanması”, KGM/4106 “Ocak Taşından Konkasörle Kırılmış ve Elenmiş 9,5 mm (3/8'') lik Agrega Hazırlanması”, KGM/4107 “Ocak Taşından Konkasörle Kırılmış ve Elenmiş 4,75 mm (No:4) ve Daha Küçük Agrega Hazırlanması”, KGM/4365 “Sarnıçlı Vagon, Tanker, Kamyon ve Roley Tank Gibi Kaplarla Taşınan Bitümlü Malzemenin Depolanması”, KGM/4358 “Katı Bitümlü Malzemenin Sarnıç veya Tanklarda Emiş Derecesine Kadar Isıtılması (Makine ile)” ve KGM/4366 “Bitümlü Malzemenin Asfalt Pompası ile Bir Kaptan Diğer Bir Kaba Aktarılması” alt pozlarından oluştuğu belirlenmiştir. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, avantajlı olduğu koşulu göstermek üzere, Van ilinin Gürpınar ilçesinde bulunan, 200711674 ruhsat numaralı, II-A Grubu Kalker(mıcır) ruhsatının ve ihale konusu işte kullanılacak her ebatta agrega temini (yükleme dahil) için EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu görülmüştür. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, KGM/6100/3-1-T, KGM/6100/3/T ve KGM/BSK/13 CM poz numaralı iş kalemlerinin alt analizlerinde yer alan analiz girdilerinin miktarları için 3 sütun oluşturulduğu, birinci sütunda, idare tarafından verilen miktara, ikinci sütunda, agrega için hesaplanan miktara, 3’üncü sütunda ise, idare tarafından verilen miktarlardan agrega için hesaplanan miktarın çıkarılması suretiyle kalan miktarlara yer verildiği görülmüştür. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, 2’nci sütunda yer alan agrega için hesaplanan miktarın tespitinin, yukarıda aktarılan 3 iş kaleminin içerisinde yer alan ve agrega hazırlanmasını ilgilendiren farklı ebatlardaki agrega teminine ilişkin alt iş kalemlerinin, alt analizlerine kadar açılmak suretiyle, agrega ebadına göre yapıldığı, 2’nci sütunda yer alan farklı ebatlardaki agrega temini için hesaplanan miktarların ise, agrega ebadına göre, özel poz oluşturmak suretiyle idarece verilen analiz formatlarının altına eklendiği görülmüştür. 3’üncü sütunda hesaplanan agrega hariç miktarlar için öngörülen bedelin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlar ve fiyat teklifleri aracılığı ile açıklandığı, 2’nci sütunda yer alan agregaya ilişkin miktarlar için öngörülen bedelin ise, EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağında yer alan ve agrega ebadına göre farklılaşan birim maliyetler ile açıklandığı tespit edilmiştir. Bu minvalde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunduğu analiz formatları ile analiz hesap tabloları incelendiğinde, açıklama istenilen iş kalemlerinin alt analizlerinde yer alan, agrega hazırlanmasına ilişkin rayiç girdi miktarlarının hesaplandığı, söz konusu rayiç girdi miktarlarından, agreganın özelliğine göre “… agrega hazırlanması” şeklinde, birebir girdi ihdas edilerek, bu girdilere açıklaması kapsamında sunduğu EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda ve özel pozlar adı altında, analiz formatında yer verildiği tespit edilmiştir. EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda ve dolayısıyla analizlerde ebat cinslerine göre agrega türlerinin ayrı ayrı gösterilmesine karşın, agrega hazırlanması için gerekli olan analiz girdilerinin gösterilmediği(Örn: İşçilik, Makine vb.), dolayısıyla, bahse konu analiz girdileri için ne tutarda bedel öngörüldüğünün anlaşılamadığı, kamu ihale mevzuatında, işçilik için öngörülen bedelin her halükarda açıklanması gerektiği, bu minvalde, 2018 yılı için geçerli olan saatlik asgari ücretin 9,02 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasında, agrega hazırlanmasına ilişkin olarak sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında işçilik için öngörülen bedelin gösterilmediği, Örneğin: KGM/6100/3-1-T poz numaralı paçal iş kaleminin içerisinde yer alan KGM/15.102/K-1. poz numaralı iş kaleminin alt analizlerinde yer alan; "01.403" poz numaralı “makinist”, "01.011" poz numaralı “lağımcı”, "01.502" poz numaralı “erbab işçi”, "01.409" poz numaralı “formen”, "01.404" poz numaralı “operatör makinist”, "01.408" poz numaralı ”yağcı”, "01.501" poz numaralı “düz işçi” girdilerinin işçiliğe ilişkin olduğu, söz konusu işçilik girdilerine ilişkin toplam miktarın 0,5841288750 olduğu, bu miktar 2018 yılı saatlik asgari ücret ile çarpıldığında 5,268842453 TL (9,02 x 0,5841288750) tutarının elde edildiği, bahse konu tutarın sadece işçilik girdilerine ilişkin olduğu ve bu haliyle bile(makine, akaryakıt vb. hariç) tutanakta gösterilen tutardan fazla olduğu, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında aritmetik hata olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının söz konusu kısmının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. (d) Agreganın firmalarınca üretileceğini tevsik etmek üzere, taş ocağı ruhsatının sunulduğu, agrega üretimine ilişin analizlerde sunulan maliyetin agrega ocağından üretilebilecek bir maliyet olduğu, diğer bir ifadeyle taş ocağından agrega üretmenin maliyetinin daha yüksek olacağı iddiasına ilişkin olarak; 3213 sayılı Maden Kanunu’nun “Madenler” başlıklı 2’nci maddesinde “Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde bu Kanuna göre madendir. Madenler aşağıda sıralanan gruplara göre ruhsatlandırılır: … II. Grup madenler a) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan agrega, hazır beton ve asfalt yapılarak kullanılan kayaçlar. b) Mermer, Traverten, Granit, Andezit, Bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar ile dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar. c) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan entegre çimento, kireç ve kalsit öğütme tesisinde kullanılan kayaçlar. …” hükmü yer almaktadır. Yukarıda aktarılan mevzuat hükmü gereğince, agrega elde edilebilecek olan maden türlerinin; Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlar olduğu anlaşılmıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, Van ilinin Gürpınar ilçesinde bulunan, 200711674 ruhsat numaralı, II-A Grubu Kalker(mıcır) ruhsatının sunulduğu tespit edilmiş olup, söz konusu madenin agrega üretiminde kullanılabileceği anlaşılmıştır. Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan, “II-A ve II-C Grubu (Agrega) Madenler 2017 Yılı Ocakbaşı Satış Fiyatlar” listesinde, “Kalsit(tüvenan)”, “Kalsit(mıcır)”, “Bazalt(tüvenan)”, “Bazalt(mıcır)”, “Bazalt ve Kalsit dışındaki madenler(tüvenan)” ve “Bazalt ve Kalsit dışındaki madenler(mıcır)” şeklinde bir ocak başı satış fiyatı ayrımına gidildiği, bu kapsamda, taş ocağı veya agrega ocağı, ocak başı satış fiyatı bir ayrımının söz konusu olmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının söz konusu kısmının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. (e) Amonyum nitrat fuel oil malzemesiyle ilgili olarak fiyat teklifi sunulduğu, anılan fiyat teklifinde nakliye iş kaleminin ayrıca belirtilmemesine açıklama olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatının gösterildiği, ancak, patlayıcı madde niteliğinde olan malzemelerin özel prosedürlere tabi olarak taşınabilen ve ehil kişilerce kullanımı sağlanabilen malzemeler olduğu, bu nedenle, malzeme bedeline ek olarak, mesafeye göre nakliyenin ve işçiliğinde ilave edilerek fiyat teklifi alınması gerektiği, dolayısıyla sadece malzeme fiyatı olarak verilen fiyat teklifinin, nakliye dahil olarak kabul edilmesinin gerçek maliyeti yansıtmadığı iddiasına ilişkin olarak; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde, Kamu İhale Kurulunun, Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup, mevzuatta Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer yandan, anılan Kanun’un 57’nci maddesinde şikâyetler ile ilgili olarak Kurum tarafından verilen nihai kararların mahkemelerde dava konusu edilebileceği belirtilmiş, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurul kararlarına karşı başvuru” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “4734 sayılı Kanunun 57 nci maddesi uyarınca Kurul kararları idari yargı mercilerinde dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına uğranılmaması bakımından Kurul kararının yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda bulunulmaması önem arz etmektedir.” açıklaması ile Kurul tarafından karara bağlanan hususlar hakkında yargısal denetim yolunun işletilmesi gerektiği hususu ayrıca vurgulanmıştır. Yapılan incelemede, başvuru sahibinin 23.11.2018 tarihli itirazen şikâyet başvurusunda iddia ettiği hususun 30.10.2018 tarih ve 2018/MK-366 sayılı Kurul kararına yönelik olduğu, bir başka ifadeyle söz konusu hususun anılan Kurul kararına itiraz niteliği taşıdığı, Kurul kararına itiraz niteliği taşıyan başvuruya ilişkin olarak yukarıda yer verilen Kanun hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından yapılacak bir işlem bulunmadığından anılan hususa yönelik itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. (f) Demir nakline ilişkin mesafeleri göstermek amacı ile İskenderun Demir Çelik Fabrikasından demir nakli yapılacak şekilde itinerer sunulduğu, söz konusu mesafenin bahse konu istekli tarafından tek taraflı düzenlediği, mesafenin itinerer üzerine işlemiş olmasının tek başına yeterli olmadığı, idare tarafından kontrolünün sağlanabilmesi için itinerer de gösterilen mesafelerin harita üzerine de işlenmesi ve bu açıklamanın da sunulması gerektiği, dolayısıyla, tek başına itinerer ile açıklama yapılması hatalı olduğu, ayrıca, İskenderun Demir Çelik Fabrikasının demir temini yapacağına ilişkin bir taahhütnamenin dosya içerisinde sunulmadığı iddiasına ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasında, demir nakli(nervürlü beton çelik çubuk) mesafesini tevsik etmek üzere itinerer sunulduğu, söz konusu itinererde, başlangıç noktası olarak İskenderun Demir Çelik Fabrikası’nın gösterildiği, iş başına naklinin 892,15 kilometre olarak hesaplandığı tespit edilmiş olup, söz konusu mesafenin internet üzerinden teyidi yapıldığında, gerçeğe uygun bir mesafe bilgisi olduğu anlaşılmıştır. Kaldı ki, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, KGM/23.015/K/T poz numaralı “Sanat yapıları, köprü ve tünellerdeki betonarme için Ø8 - Ø50 mm.lik nervürlü çelik temini ve işçiliği (herşey dahil)” iş kaleminin alt analizinde yer alan 07.006/K poz numaralı “Nervürlü çeliğin iş başına nakli” analiz girdisi için yaptığı nakliye mesafesinde, itinerer ile tevsik ettiği 892,15 kilometre mesafeden, daha yüksek bir mesafe olan 1200 kilometre mesafenin esas alındığı da tespit edilmiş olup, ihale ve aşırı düşük teklif sorgulama tarihleri dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, KGM/23.015/K/T poz numaralı iş kaleminin alt analizinde yer alan 07.006/K poz numaralı analiz girdisi için yapılan açıklamanın mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, kamu ihale mevzuatında ihale konusu işte kullanılacak malzemelerin teminine ilişkin taahhütnamelerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulması gerektiğine yönelik bir zorunluluğun bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. (g) Analizlerde kullanılan nakliye mesafelerinin tevsiki için itinerer sunulması, itinererde sunulan mesafelerin ise harita üzerine işlenmesinin gerektiği, ancak bahse konu istekli tarafından hiçbir şekilde belge sunulmadığı iddiasına ilişkin olarak; Aşırı düşük teklif açıklama istenilen iş kalemlerinin; KGM/16.122/K-H-T, KGM/17.081/K-1/A/T, KGM/16.130/K/T-1, KGM/23.015/K/T, KGM/2202/T, KGM/6100/3/T, KGM/6100/3-1-T ve KGM/BSK/13 CM olduğu görülmüştür. Söz konusu açıklama istenilen iş kalemlerinin alt analizlerine bakıldığında; 07.005/K “Ocak taşının iş başına nakli”, 07.006/K “Nervürlü çeliğin iş başına nakli”, 07.005/K-1 “Ariyet ocağından gelecek kazının taşınması”, 07.005/K “Plentmiks temelin iş başına nakli” ve 07.005/K “Bitümlü sıcak karışımın plentten serim yerine nakli” yer aldığı görülmüştür. Nervürlü çeliğin nakliye mesafesinin itinerer sunularak açıklandığı, ancak, 07.005/K-1 pozunda yer alan mesafe dışındaki diğer nakliye mesafelerine ilişkin herhangi bir belgelendirilmede bulunulmadığı görüldüğünden nakliye mesafelerine yönelik yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan, 07.005/K-1 “Ariyet ocağından gelecek kazının taşınması” pozuna ilişkin olarak yapılan incelemede, başvuru sahibinin 23.11.2018 tarihli itirazen şikâyet başvurusunda iddia ettiği hususun 30.10.2018 tarih ve 2018/MK-366 sayılı Kurul kararına yönelik olduğu, bir başka ifadeyle söz konusu hususun anılan Kurul kararına itiraz niteliği taşıdığı, Kurul kararına itiraz niteliği taşıyan başvuruya ilişkin olarak yukarıda yer verilen Kanun hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından yapılacak bir işlem bulunmadığından anılan hususa yönelik itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. (h) İdarece, anılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerine dayanak olan EK.O5 ve EK.O-6 belgelerinin istenilmediği, piyasa fiyatları ile uyumlu olmayan fiyat tekliflerinin doğruluğunun tespit edilebilmesi için, EK.O-5 ile EK.O-6 belgelerinin istenilmesi gerektiği, söz konusu fiyat teklifinin piyasa fiyatları ile uyumlu olmaması durumunda fiyat teklifini düzenleyenler hakkında yasal işlem başlatılması gerektiği, fiyat tekliflerinin şekil yönüyle değerlendirilmesinin yanlış olduğu, fiyat tekliflerinin değerlendirilmesinde, öncelikle, şekil yönü ile değil, fiyat ve fiyatın son veya sondan bir önceki geçici vergi beyanname dönemindeki defter kayıtları ile uyumluluğuna bakılmasının gerektiği iddiasına ilişkin olarak; Kamu İhale Genel Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesine göre, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile aşırı düşük teklif açıklaması yapılabileceği, bu durumda öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmesine gerek bulunmadığı ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, ayrıca fiyat tekliflerinde yukarıya alıntılanan Tebliğ açıklamasında yer alan ibarelerin meslek mensubunca yazılarak imzalanmış ve mühürlenmiş olması gerektiği anlaşılmıştır. Yapılan incelemede, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından, açıklama istenilen “amonyum nitrat, fuel oil karışımı”, “C30/37 hazır beton harcı”, “C25/30 hazır beton harcı”, “C16/20 hazır beton harcı” iş kalemleri için fiyat teklifi sunulduğu, fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) idare tarafından açıklama sürecinde istenilmediğinden sunulmadığı ve sunulma zorunluluğun bulunmadığı, fiyat tekliflerinde meslek mensubunca yazılması gereken ibarelerin ve meslek mensubuna ait kaşe ve imzanın yer aldığı, meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlandığından sadece fiyat teklifleri üzerinden değerlendirme yapılmasının yeterli olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının söz konusu kısmının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. (i) Hazır beton için işyerinde teslim olacak şekilde fiyat teklifi alındığı, ancak, fiyat teklifi veren firmanın tesisinin kurulu olduğu yerin mesafesi hesaplandığında, verilen fiyat teklifinin nakliye bedelini bile karşılayamayacağı, Bu mesafeden Hazır beton sevkiyatının yapılmasının imkansız olduğu, şayet işyerine yakın bir yerde yeniden tesis kurulacaksa, bunun geleceğe ait bir fiyatlama olacağı, kuruluma ilişkin herhangi bir maliyet belirtilmediği ve yeni kurulacak tesis üzerinden verilen fiyat teklifinin defter kayıtlarından çıkarılamayacağı, ortalama satış ve maliyet oranlarının kurulu olduğu yere göre ve taşıma mesafelerine göre hesaplandığı, yeni kurulacak alanda tüm girdi miktar ve maliyetlerinin değişeceği hesaplandığında verilen teklifin son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin değil gelecek dönemlere ilişkin olacağı, bu şekilde alınan fiyat teklifinin mevzuata aykırı olduğu iddiasına ilişkin olarak; Başvuru sahibi istekli tarafından hazır beton için SMMM onaylı fiyat teklifleri sunulduğu görülmektedir. “C16/20 beton harcı hazır beton harçları(ts en 206-1)” analiz girdisinin 04.042/03, “C25/30 beton harcı hazır beton harçları(ts en 206-1)” analiz girdisinin 04.042/05, “C30/37 beton harcı hazır beton harçları(ts en 206-1)” analiz girdisinin 04.042/06 poz numaraları ile belirtildiği, bahse konu pozların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan inşaat rayiçleri olduğu, söz konusu rayiç fiyatlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan “2017 Yılı Yapı İşleri İnşaat Birim Fiyatlarına Esas İşçilik-Araç ve Gereç Rayiç Listeleri” kitabında “iş başında” teslim fiyatı olarak belirlendiği, bahse konu analiz girdisi için alınan fiyat teklifine malzemenin iş başına naklinin de dâhil edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Başvuru sahibi istekli tarafından alınan fiyat teklifinde belirtilen tutara iş yerine teslimin dahil olduğunun belirtildiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının söz konusu kısmının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. (j) Kendi malı amortisman ömrü tamamlanmış olan ve analizlerde kullanılan iş makinaları için amortisman hariç makine bedelleri için yapılan hesaplamanın yanlış yapıldığı, iş makinalarının, amortisman hesaplamalarında kullanılan formüllerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile KGM tarafından belirlenen formüllerdeki miktar ve tutarlardan farklı olduğu, kendi malı olarak tespit edilen iş makinalarının yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi sigorta, nakil, montaj ve demontaj girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı formülündeki miktarlar ve rayiç bedeli ile hesaplama yapılması gerektiği, ayrıca formüldeki amortisman kısmı içinde tespit raporunda ve defter kayıtlarındaki net tutar ilave edilerek hesaplama yapılması gerektiği, ancak makinanın edinim bedelinin veya edinim bedelinin amortismana oranlanması ile yapılan hesaplamanın mevzuata aykırı olduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat listesinde “03.004” poz numarası Ekskavatör 210 HP 2,5 yd3, “03.021” poz numarası ise Yükleyici 11/2 yd3 veya 5500 libre taşıma güçlü, takriben 80 hp muadili lastik tekerlekli şeklinde tanımlandığı, söz konusu pozlara kendi malı makine ile açıklama yapılması durumunda tespit tutanağında yer alan makinelerin bahsi geçen pozlardaki makine özelliklerine uygun olduğunu gösterir belgelerin sunulmadığı iddiasına ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, amortismanı biten varlıklar tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu tutanağın, 1 adet ekskavatör(210 HP) ile 1 adet lastik tekerlekli yükleyiciye (215 HP) ilişkin olduğu, anılan tutanakta “30.03.2018 tarihinde Miroğulları İnşaat ve Pet. Ürün. Paz. San. Tic. A.Ş.’nın amortisman ve faturalarına bakılarak tarafımca yukarıdaki araçların tespiti yapılmıştır.” ifadelerine yer verildiği, bahse konu tutanağın, SMMM Muhammed Murat Aydın tarafından imzalanarak ve kaşelenerek onaylandığı görülmüştür. İdarece, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemlerinin birçoğunda makine girdisi olarak 03.004 poz numaralı “Ekskavatör 210 HP 2,5 yd3” ile 03.021 poz numaralı “Yükleyici(Las. Tek.)” araçların bulunduğu görülmüştür. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 03.004 poz numarası, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP(2 1/2 Yd3)” şeklinde, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri” kitabında ise KGM/03.504 poz numarası “Ekskavatörün 1 Saatlik Ücreti(2 ½ yd3 lük ve takriben 210 HP gücünde)” şeklinde tanımlanmıştır. KGM/03.504 poz numaralı ekskavatörün 1 saatlik ücreti analizi incelendiğinde; Amortisman 0,000063 A Yedek Parça 0,000033 A Tamir, Bakım 0,000008 A Sermaye Faizi, Sigorta 0,000023 A Nakil, Montaj, Demontaj 0,000010 A Toplam 0,000137 A Verilerine ulaşılmıştır. 03.004 poz numaralı ekskavatörün 2017 yılı birim fiyatının ise 432.000,00 TL olduğu görülmüştür. Benzer şekilde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 03.021 poz numarası, “ Yükleyici (1 1/2 Yd3 veya 5500 libre taşıma güçlü, takriben 80 HP muadili lastik tekerlekli)” şeklinde, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşlerine Ait Fiyat Analizleri” kitabında ise KGM/03.521 poz numarası “Lastik Tekerlekli Yükleyicinin 1 Saatlik Ücreti(1 1/2 yd3 ve 5500 libre taşıma güçlü, takriben 80 HP muadilli)” şeklinde tanımlanmıştır. KGM/03.521 poz numaralı lastik tekerlekli yükleyicinin 1 saatlik ücreti analizi incelendiğinde; Amortisman 0,000100 A Yedek Parça 0,000053 A Tamir, Bakım 0,000013 A Sermaye Faizi, Sigorta 0,000024 A Nakil, Montaj, Demontaj 0,000010 A Toplam 0,000200 A Verilerine ulaşılmıştır. 03.021 poz numaralı lastik tekerlekli yükleyicinin 2017 yılı birim fiyatının ise 116.400,00 TL olduğu görülmüştür. Bu veriler ışığında, ihale üzerinde bırakılan Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; 03.004 poz numaralı “Ekskavatör 210 HP 2,5 yd3” için, KGM/03.504 poz numaralı ekskavatörün 1 saatlik ücreti analizinde yer alan; yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,000074 değerinin, analiz toplamı olan 0,000137 değerine bölünmesi sonucunda 0,5401(0,000074/0,000137) değerinin elde edildiği, diğer bir ifadeyle, ekskavatöre ait amortisman gideri dışında kalan; yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamına ilişkin bedelin, 03.004 poz numaralı ekskavatöre ait birim fiyatın 0,5401 oranına karşılık geldiği belirtilmiştir. 03.004 poz numaralı ekskavatör girdisine ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2017 yılı için yayımlanan 432.000,00 TL birim fiyatın, 0,5401 ile çarpımı sonucunda, 233.323,20 TL(432.000,00x 0,5401= 233.323,20 TL) olarak elde edilen değerin, ekskavatöre ait yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderlerine karşılık geldiği gösterilmiştir. Aşırı düşük teklif açıklamasında ise, 03.004 poz numaralı analiz girdisi için 233.323,20 TL’nin üstünde bir bedel olan 235.000,00 TL sunulduğu tespit edilmiştir. 03.021 poz numaralı “Yükleyici(Las. Tek.)” için, KGM/03.521 poz numaralı lastik tekerlekli yükleyicinin 1 saatlik ücreti analizinde yer alan; yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamı olan 0,000100 değerinin, analiz toplamı olan 0,000200 değerine bölünmesi sonucunda 0,5(0,000100/0,000200) değerinin elde edildiği, diğer bir ifadeyle, lastik yükleyiciye ait amortisman gideri dışında kalan; yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderleri toplamına ilişkin bedelin, 03.021 poz numaralı lastik yükleyiciye ait birim fiyatın 0,5 oranına karşılık geldiği belirtilmiştir. 03.004 poz numaralı ekskavatör girdisine ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2017 yılı için yayımlanan 116.400,00 TL birim fiyatın, 0,5 ile çarpımı sonucunda, 58.200,00 TL(116.400,00 x 0,5 = 58.200,00 TL) olarak elde edilen değerin, lastik yükleyiciye ait yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil, montaj, demontaj giderlerine karşılık geldiği gösterilmiştir. Aşırı düşük teklif açıklamasında ise, 03.021 poz numaralı analiz girdisi için 58.200,00 TL’nin üstünde bir bedel olan 59.000,00 TL sunulduğu tespit edilmiştir. Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin, açıklamalarında, sahip oldukları iş makinalarını kullanmalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı, ancak söz konusu durumda dahi, aşırı düşük teklif açıklamasında, sahip olduğu makinayı kullanan istekliye, kullandığı makinanın bir maliyeti olduğu, söz konusu maliyetin ise belgelere dayalı olarak açıklanması gerektiği, bu kapsamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasında, sahip olduğu makinanın kullanılması ve söz konusu makinanın amortisman ömrünü tamamlamış olması durumunda bile, anılan makineye ilişkin; yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, montaj, demontaj giderleri için ayrı bir maliyet öngörülmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Ayrıca, kamu ihale mevzuatında, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklilerin, iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatlarını, açıklamalarında kullanabilmelerine imkan tanındığı, ancak, ilan tarihinde, cari yıl birim fiyatların yayımlanmamış olması durumunda, bir önceki yılın yayımlanmış birim fiyatlarının kullanılabileceği, bu kapsamda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ekskavatör ile lastik tekerlekli yükleyici için, maliyetlerin, 2017 yılı birim fiyatı üzerinde belirlenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin de bu mantık çerçevesinde, sahip olduğu ekskavatör ile lastik tekerlekli yükleyiciyi, aşırı düşük teklif açıklamasında kullandığı, söz konusu makinelerin amortisman ömrünü tamamladığının ifade edildiği, buna ilişkin olarak SMMM Muhammed Murat Aydın tarafından imzalanan ve kaşelenen, amortismanı biten varlıklar tespit tutanağının sunulduğu, ayrıca, söz konusu makineler için, kamu kurum ve kuruluşlarının anılan makinelere ilişkin olarak yayımladığı pozlarda gösterilen maliyet oranlarına uygun olarak, hesaplanan maliyetin analize dahil edildiği, bu durumun ihale üzerinde bırakılan istekli açısından avantajlı koşul oluşturduğu, amortismanı biten varlıklar için amortisman maliyeti hesaplamanın zorunlu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası yerinde görülmemiştir. Bununla birlikte İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde, 1 adet asfalt plenti ve 1 adet asfalt finişerinin, isteklinin kendi malı olması şartının arandığı, bu kapsamda, ekskavatör ile lastik tekerlekli yükleyicinin, idare tarafından isteklinin kendi malı olmasının istenilmediği anlaşılmaktadır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin ise, aşırı düşük teklif açıklamasında, ekskavatör ile lastik tekerlekli yükleyicinin kendi malı olduğu yönünde açıklama yaptığı görülmüştür. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında, bir makinanın isteklinin kendi malı olduğu hususunun kanıtlanması için, söz konusu makinenin, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağının ya da yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya serbest muhasebeci raporunun sunulması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan teklif zarfında, asfalt plenti ile asfalt finişerinin kendi malı olduğunu gösterir nitelikte olan ve SMMM Muhammed Murat AYDIN tarafından imzalanıp kaşelenen “Demirbaş Tespitine İlişkin Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Raporu”nun sunulduğu, bahse konu raporda, ihale üzerinde bırakılan istekliye ait olan diğer taşıt, makine vb. araçlara ilişkin bilgilere yer verildiği görülmüştür. Aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan, 03.004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 hp (21/2yd3)” analiz girdisinde ekskavatörün 210 (HP) beygir gücünde olması istenildiği anlaşılmıştır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında, SMMM Muhammed Murat Aydın tarafından düzenlenen “Amortismanı Biten Varlıklar Tespit Tutanağı”nın da sunulduğu, söz konusu tutanakta, açıklama istenilen analiz girdileri arasında yer alan ekskavatörün, 210 hp gücünde olduğuna yönelik tespitte bulunulduğu, ancak yukarıda bahsi geçen ve aynı meslek mensubu tarafından düzenlenmiş Demirbaş Tespitine İlişkin Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Raporu”nda, tespiti yapılan tek ekskavatörün 168 hp gücünde olduğunun görüldüğü anlaşıldığından, yapılan açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Öte yandan, her iki raporu da imzalayıp kaşeleyen meslek mensubunun, 28719 sicil numaralı SMMM Muhammed Murat AYDIN olduğu görüldüğünden, söz konusu meslek mensubu hakkında, yanıltıcı belge düzenlemesi ve meslek mensubu imza ve kaşesini kötüye kullanmasından dolayı gerekli incelemenin yapılması için TÜRMOB’a  bildirimde bulunulması sonucuna varılmıştır. 7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’n “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “…İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.” hükmü, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “…c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi, ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini, d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, izleyen günden itibaren başlar…” hükmü, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Karar gereklerinin yerine getirilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasında “İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığına ilişkin Kurumun internet sayfasından sorgulama yapılmadan, Kuruma itirazen şikayet başvurusu yapılan hallerde ise itirazen şikayet başvurusu nihai kararla sonuçlandırılmadan sözleşme imzalanamaz.” hükmü yer almaktadır. Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, şikayet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılacağı, idarece süresi içerisinde karar alınması durumunda idarenin kararının bildirimini izleyen 10 gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulacağı, itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamayacağı anlaşılmaktadır. Başvuru sahibi tarafından 16.11.2018 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, 22.11.2018 tarihinde idarece şikâyete cevap verildiği, şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru sonucu beklenilmeden 12.11.2018 tarihinde Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş. ile sözleşmenin imzalandığı tespit edilmiştir. Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile tespitler birlikte değerlendirildiğinde, idare tarafından başvuru üzerine alınan kararın bildirim tarihini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunup bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan sözleşme imzalandığı anlaşılmış olup Kurum tarafından nihai karar alınmadan imzalanmış olan sözleşmenin usulüne uygun imzalanmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece sözleşme imzalanan Miroğulları İnş. ve Pet. Ürün. Paz. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, 1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine, 2) 28719 sicil numaralı SMMM Muhammed Murat AYDIN’ın yanıltıcı belge düzenlemesi, meslek mensubu imza ve kaşesini kötüye kullanmasından dolayı gerekli incelemenin yapılması için TÜRMOB’a bildirimde bulunulmasına Oybirliği ile karar verildi.

Kararı Dosya Olarak İndirmek İçin Lütfen Tıklayınız.